Die Urkunden Heinrichs V. und der Königin Mathilde
<<137.>>

Heinrich bestätigt dem seit Kaiser Otto (III.) reichsfreien Kloster Santa Maria zu Pomposa den Besitzstand, seinen Schutz und die Reichsunmittelbarkeit sowie das Recht der freien Abtwahl.

Speyer, 1114 September 13.

In nomine sanctae et individuae trinitatis. Heinricus divina favente clementia quartus Romanorum imperator augustus. Si circa sanctorum loca beneficia condigna impendimus, hoc nostram imperialem maiestatem condecere credimus, insuper [et] ęterna premia nos inde adipisci confidimus. Quapropter omnium Christi nostrorumque fidelium universitatem scire volumus, qualiter nos ob amorem Christi et eius genitricis virginis Marię ac per interventum dilectę nostrę contectalis Mathildis reginę et aliorum principum nostrorum, scilicet Erlungi Werceburgensis, Cvononis Strazburgensis, Alberonis Metensis, episcoporum, Erlvlfi Fuldensis, Stephani Limburgensis, Bennonis Laurisensis, abbatum, Herimanni marchionis, Godefridi comitis palati[n]i, [Goz]mari comitis, Bertholdi comitis, ceterorumque fidelium nostrorum abbatiam sanctę Marię in Pomposia, ab antecessore nostro imperatore Ottone a Frederico Rauennatis ecclesię archiepiscopo iuxta utriusque placitum ad imperialis subiectionem proprietatis con[c]ambiatam ac postea ab Heinrico nostro altero antecessore corroboratam et ab Ugone marchione magnifice ditatam et in atavum nostrum Cuonradum imperatorem et avum nostrum Heinricum bonęque memorię patrem nostrum Heinricum imperatorem successione imperii et legali iure hereditatam, dehinc eodem iure ad nostrę dominationis manus receptam, cum omnibus suis pertinentiis, quicquid videlicet predicta abbatia per aliquod munimen cartarum vel traditionum detinet vel eidem pertinet ab ecclesia Romana et Rauennate aut ab aliqua alia, seu etiam quicquid iure proprietatis detinet aut acquirere in futuro potuerit, idest totam insulam integram, a primo latere Pado percurrente in mare, a secundo latere litus maris, a tertio vero latere Gauro; et piscariam, que vocatur Volana, cum portu integro a rivo Baderino ex utrisque partibus usque in mare; et massam, que dicitur Lacus Sanctus, cum lateribus suis et cum piscaria, que vocatur Tidini, a primo latere fundo, qui vocatur Grecule, et fundo, qui vocatur Corna Ceruina, et fluvio, qui vocatur Cisi, et canale, qui vocatur Curlo, a secundo latere valle, que vocatur Farulle, et fluvio, qui vocatur Conca Agathę, descendente in Gaurum, a tertio latere ipso Gauro, a quarto vero Pado percurrente; insuper curtem unam integram, quę vocatur Hustolatus, cum plebe sua; et aliam, que vocatur Baoria; et curtem aliam, que vocatur Ultra Canalem, cum omnibus ad monasterium sanctę Marię in Cenodochio pertinentibus; et cum omnibus, quę predictę abbatię Vgo marchio filius Vberti dedit; quicquid etiam habet aut acquirere poterit infra Padum et Atesim fluvium vel infra Padum et Sandalum et quantacunque in apostolicę sedis privilegio releguntur; verum etiam, queque habet aut acquirere poterit in civitate Rauenna et infra totum comitatum Comaclensem et Gauellensem et Ferrariensem et Mutinensem et Bononiensem et Corneliensem et Fauentinum et Liuiensem et Popiliensem et Cesenatem et Montemferetranum et Ariminensem et Pensauriensem et Fanensem et Vrbinensem et Castellanum et Perusinum et in omnibus quoque locis, cum areis, edificiis, castris, capellis, silvis, pratis, pascuis, paludibus, salictis, olivetis, vineis, montibus, vallibus, planiciebus, aquis aquarumque decursibus, piscationibus, venationibus, salinis et cum omni utilitate, quę vel nominari vel scribi potest, ab omni subiectione archiepiscoporum Rauennatum excutimus, ut regalis in perpetuum sit, nullis dominantium personis subiecta. Sintque monachi eius ab omni secularis servicii infestatione securi, nullius persone magnę vel parvę nisi nostrę de placito respondentes et ab omni angaria sive fodro tam nostro quam[que] missorum nostrorum seu omnium secularium potestatum cum suis omnibus remoti. Qui etiam de suis, qualem voluerint, abbatem eligant ab episcopo Comiaclensi consecrandum; qui si sibi pro pecunia vel aliqua humana potestate molestus esse voluerit, veniat ad archiepiscopum Rauennatem ab eo benedicendus; et si hoc in isto quod in illo invenerit, ad qualemcumque episcopum voluerit, causa consecrationis properet. Si quis autem hoc preceptum imperiale nostrum [infringere] presumpserit, componat ducentas libras auri [cocti, medietatem camerę nostrę et medietatem] prelibatę abbatię. Quod ut verius credatur, hanc paginam imperialem manu propria roboratam sigillari iussimus.

Signum domini Heinrici quarti Romanorum imperatoris invictissimi. (M.9.) [SMP.]

[ Burcardus cancellarius recognovit.]

Dat. idus septembris, indictione septima, anno dominicę incarnationis millesimo CXIIIIo, regnante Heinrico quinto rege Romanorum anno VIIIIo, imperante [IIII]; act. est Spirę; in Christo feliciter amen.