Martin von Troppau – Chronicon Pontificum et Imperatorum
zurück | Startseite | vorwärts
Päpste Jahr Kaiser
fol. 2v [Päpste]
fol. 3r [Kaiser]
*presentiaa ac venerando triumpho pretulerunt. Pro tanto eta Romanabc sedes prior est omnium dignitate, licet Antiochena sedes prior sit temporec. ℭ Passi sunt autem Petrus et Paulus ultimod anno Neronisd: Petrus quidem in via Aureliae ibique sepultus iuxta palatium Neronianum in Vaticano, ubi crucifixus estf, Paulusg vero ad Aquas Salinash ini viai Hostiensi. ℭ Tempore veroj Cornelii pape Greci furati corpora apostolorum, ut ipsa in Greciamk deferrent, asportabant. Sed demones in idolis habitantes divina coacti virtute clamabant: Viri Romani, succurrite, quia dii vestri auferuntur. Fideles hoc intelligentes de apostolis, infideles vero de suis diis, multitudo adunata fidelium et infidelium illos persequitur. Quod videntes Greci apud catacumbasl apostolorum corpora in puteum proiecerunt, sed a beato Cornelio Papa sunt inde extracta. Sed cum in dubium verteretur, que essent ossa Petri vel Pauli, orantibus fidelibus et ieiunantibus divinitus responsumm habuerunt, quod maiora ossa predicatoris sunt, minora vero piscatoris. Que tamen post beatusn Silvester dicitur cum lance equaliter ponderasse et consecrando utriusque ecclesiam in utraque utriusque ossa collocasseg.
51
52
53
54
55
56
57
58
*suoab nido renascitur. Estc ad modum aquile magnad, cristato capite, circa collum fulgore aureo, posterae parte purpureo preter caudam, cuius nitor roseus ac ceruleus scribitura.
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
LVIIII. Nero imperavit annis XIIIf, mensibus VII, diebus XXIX. Hic Romanum imperium deformavit et minuit. Piscabatur retibus aureis, que sericisg funibus extrahebanturh. Infinitam senatus partem interfecit, bonis hominibusi hostis fuit, cythareticoj habitu vel tragico parricidia multa commisit, fratre, uxore, matre et magistro interfectis. urbem Rome incendit, Christianis primam persecutionem intulit. Propter hoc a Romanis omnibusk destitutus simul et a senatu hostis iudicatur. ℭ Huius anno VIo Iacobus frater Domini qui ab omnibus iustus appellabatur, primo a Iudeis lapidatus post pertica fullonis excerebratus occubuit. ℭ Seneca Cordubensis patruus Lucani poete preceptor Neronis vita et scientia preclarus incisione vene et haustu venenil iussu Neronis periit. ℭ Hoc tempore Iudea Romanis rebellism efficitur et a Nerone contra ipsamn Vespasianus mittitur. ℭ Nero etiam omnibus flagitiis suis hoc addidit, ut sanctos Dei Petrum et Paulum trucidaret. ℭ Hic cum propter urbis incensionemo alia sua maleficia quereretur ad penam, e palatio fugit, et inp suburbanoq quod fuit inter Salariam et Numentanam, ad quartum urbis miliarium se ipsum interfecit et a lupis dicitur comestus. De ipso refert Suetonius, quod cum esset sceleratissimusr, nullum hominem ex aliqua parte corporis pudicum et purum iudicabat, ideoques suis obscenitatem ceteraque delicta libere concedebat. Nullam vestem bis induit. Soleas argenteast mulis fecit. In ulla re dampnosior quam in edificando. Nam palatii ipsius largitas, structura, ornatus ex auro, argentou, gemmis et ebore brevi sermone non potest comprehendi. ℭ Hiis temporibus Coliseus sivev Colosusv Rome erigitur, habens altitudinis pedes CVIIw.
LXXI. Linuso Italicuspq de regione Tuscie, patre Esculano, sedit annis XI, mensibus III, diebus XIII. Hic ex precepto beati Petri apostoli constituit, ut mulier in ecclesiam velato capite intret. Hic martyrio coronatus est sepultus in Vaticano iuxta corpus beati Petri IX. Kal. Octobr. ℭ Dicunt qui de cathedra Romane Ecclesie diligentius perscrutati sunt, quod Linus et Cletus non sederunt ut pontifices, sedr ut summi pontificisr coadiutoress, quibus Sanctust Petrust in vita sua unam credidit ecclesiasticarum rerum dispensationem. Ipse vero tantum orationi et predicationi vacabat, propter quod tanta auctoritate dotati, meruerunt in catalogou pontificum poniv. Clementem vero ipse beatus Petrus successoremw sibi constituit. ℭ Hic beatus pontifex Linusx cum demones effugaret, mortuos suscitaret, et innumerabilia alia miracula faceret, et multos baptizaret, et cum etiam Saturnini consulis, qui ipsum captivaverat, filiam a demoney liberasset, Saturninus consul credens hoc magicis artibus fieri, ipsum diversis penisz afflictuma decollavit. Et licet corpus eius primo fuerit in Vaticano sepultum, post tamen a Gregorio Hostiensi episcopo cum multa solempnitate cleri inb Hostiamb est deportatum et in ecclesia maioric id est Sancti Laurentii reconditum.
71
LXXI. Galba mensibus VII, in Hiberniax Vitellius, in Germania Ottoy Romanum imperium regentes per annum sese interfecerunt.
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
LXXII. Vespasianus annis IX, mensibus XI, et diebus XXII. Hic factus est imperator apud Palestinam. Obscure quidem natus est, sed optimis comparandus. ℭ Sub hoc Iudea Romano cessit imperio. Hic cum filio Titoz de Iherosolimisa triumphavit, propterb hoc senatui et populo Romano extitit amabilis et iocundus. Profluxu ventris periit. Etc cum morte urgeretur, erexit se, Stantem, inquitd, decete imperatoreme excedere terris. Hic cumf a Claudio in Germaniam et Britanniamg missus tricesies et bis cum hoste conflixit, validissimas gentes imperio Romano adiecitc. Iherosolimahi a Titoj et Vespasiano subvertitur et ab eis omnia ornamenta templi delata sunt Rome, et iuxta quodk Hieronymusl in Expositione Ioelm refert: In templo pacis repositan fuerunti.
LXXXII. Cletus natione Romanusd de regione vico Patricioe, patre Emiliano, sedit annis XI, mense I, diebus XI. Hic ex precepto beati Petri XXVf presbyteros ordinavit in urbe Roma mense Decembri. Sepultus est iuxta corpus beati Petri in Vaticanog VI. Kal. Maii et cessavit episcopatus eius diebus XXXVqueh.
82
83
84
LXXXII. Tituso annis III. ℭ Hic Iherusalemp cum patre subvertitq. Mirabilisr vir omnium virtutum ets adeo, ut delicie humani generis diceretur. Hic convictos adversum se de coniuratione dimisit in eadem familiaritate, quam ante habuerant permanendo. Liberalitatis tante fuit, ut nulli quicquam negarett, dicens nullum tristem ab imperatore debereu discederev, asserrens se illum diem perdidisse, quo nihil dederat. In ea qua pater villa apud Sabinos sepultusw est. Tantus luctus eo mortuo in urbe fuit, ut omnes quasi suam mortem deflerent. Et licet paterx eius magnarum virtutum fuerit, filius tamen quia excessit patrem virtute, preponitur patri in scriptis et in communiy locutione.
85
86
87
88
89
90
91
92
LXXXV. Domitianus annis XIII, mensibus V. Hic frater Titiz fuit. Primisa annis moderatus imperio fuit, mox ad ingentia vitia progressus, tantum in se excitavit, ut merita fratris et patris aboleret. Interfecit enimb nobilissimos ex senatu. Dominum et Deum primum appellari se iussit, nullamc sibi nisid argenteam vel auream in Capitolio statuam passus est poni. Consobrinose interfecitf. ℭ Secundam post Neronem Christianisg intulit persecutionem. Hic licet filius Vespasiani et frater Titih fuerit, in nullo tamen ipsis sed potius Neronig aut Gallicule similis fuit. Verumi cumj ob scelera omnibusk exosus fuisset, interfectus est a suis in palatio anno etatis sue XXXVI. et cum dedecore sepultus estl. ℭ Huiusm tempore passus est Dionysiusn Ariopagita cum sociis suiso et sanctus Lucianusp beati Petri apostoli discipulus quosq sanctus Clemens coniunxerat in Gallias mittendom. ℭ Istius tempore e- dificatum est templumr Pantheon, quods nunc Sancta Maria Rotunda dicitur. Factum est autem hoc modo: Senatores percipientes Persas rebellasse, cum Marcum Agrippamt urbis prefectum illuc mittereu voluissent, et ille renueret petens trium dierum deliberationem; etv cum quadam nocte super hoc cogitando obdormisset, apparuit ei quedam femina dicens, quod si promitteret se facturum unumw templum ad honorem ipsius, sicut ipsa doceret, vinceret ipsius auxilio, asserens se vocari Cybelemx matrem omnium deorum. Agrippa cum hoc promisisset et mane consurgens hanc visionem senatui retulisset, missus esty magno apparatu naviumz et quinque legionibus militum Persas debellavita. Johannesb evangelista in Patmosc relegaturbd.
LXXXXIII. Clemensi natione Romanus de regione Celio monte, ex patre Faustino, sedit annis IXj, mensibus II, diebus X. ℭ Hic dum multos libros Christiane scriberet religionis, martyrio coronatus est. ℭ Hic fecit VII regiones dividi notariis, qui gesta martyrum unusquisque per regionem suam diligenter perquireret. ℭ Hic quamvis a beato Petro esset electus, tamen coegit Linumk et Cletum ante se pontificari. Et ita est ipse primusl per electionem, tertius vero per gradum. Unde ipse scribit in epistola ad Iacobum Ierosolimitanum dicens: Symon Petrus tempore quo finem vite sibim imminere presensit, in conventu fratrum positus apprehensa manu mea sic dixit: Fratres, hunc Clementem episcopum urbisn ordino, qui mihi ab initio usque ad finem comeso fuit inp omnibus; cumque egoq ad pedesr procidens declinarems cathedre honorem, respondit: Tu peccati periculum timens fugis cathedram. Certus esto, quia amplius peccas, qui populum Dei velut in fluctibus positum; cum possis iuvare, subterfugis, tui tantummodo considerationem habens, et non quod in commune expedit providens. ℭ Huius corpus circa Chersonam, ubi exilio relegatus fuerat, in Mare Ponticum proiectumt diuu iacuitu, sed post multorum annorum curricula mari ab illo loco recedente a beato Cyrillo Moravorum episcopo et pene omnium Sclavorum apostolov, divinitus repertum, delatum est tempore primi Nicolaiw pape Romam et in ecclesia Sancti Clementis per papam et populum Romanum honorifice reconditum. In qua ecclesia et beatus Cyrillus post paucos dies diem claudens extremumx tumulatury miraculis corruscandoz.
93
94
95
96
97
98
99
LXXXXIX. Nervae anno I, mensibus IIII. Iste omnia que Domitianus fecerat dampnavit, undef Iohannes evangelista deg exilio Ephesum rediith.
100
ℭ Traianus imperavit annis XIX. Iste Asiai et Babiloniaj capta, ad Indiek finesl post Alexandrumm accessit. Hic non per se, sedn per suos consiliarioso tertiamo Christianisp iussit fieriq persecutionem. ℭ Hic ex familia Hispanar natus in Italias apud Agrippinam in Galliis imperator factus est. Hic post Augustum fines Romani imperii longe lateque ampliavit et usque ad fines Indiet accessit. In Mari Rubro classem instituit, ut per eam fines Indie vastaret, Rome et per provincias omnibus se equalem exhibens amicos suos salutandi causa frequentansu vel egrotantes, liberalis cunctisv. Hic post ingentem belli gloriam a Perside rediens apud Seleuciamw profluvio ventris extinctus est. Ossa vero ipsius collata in urnam au-[ream]*

a–a) fehlt A (cf. fol. 1).

b) Romano B1.

c–c) Romanus pontifex summus pontifex dicitur A.

d–d) fehlt A.

e) Aurea A, C.; folgt in templo Apollinis iuxta locum ubi crucifixus est A.

f) ffolgt iuxta territorium triumphale III. Kal. Iul. A.

g–g) fehlt A.

h) Salvias B1, B3.

i–i) fehlt B2.

j) autem C.

k) gratiam B1.

l) cathacumbas B1.

m) folgt expungiert est B1.

n) fehlt C.

a–a) in suo B1

b) fehlt A.

c) folgt autem B2, B3, C.

d) fehlt B1, A.

e) korr. aus postrema B1.

f) XIIII B3.

g) unleserlich B1.

h) extendebantur C.

i) omnibus B1.

j) cytareticho B1.

k) hominibus A.

l) fehlt B1.

m) rebettis (?) B1.

n) fehlt B2.

o) folgt et B1.

p) korr. aus inter B1.

q) suburbio B3.

r) scelaritissimus B1.

s) korr. aus idemque B1.

t) argentea B1.

u) fehlt B2.

v–v) fehlt A.

w) centum C.

o) folgt natione B3.

p) Ytalicus B1.

q) übergeschrieben in vigilia Vitalis et Agricole B1.

r–r) fehlt B2.

s) adiutores C.

t–t) beatus Petrus B1; fehlt C .

u) cathilogo B1.

v) reponi A.

w) successores B2.

x) Lynus B1.

y) demonio B1.

z) aus apenis korr. B1.

a) folgt exp. und gestrichen captivavit B1.

b–b) fehlt A, B3.

c) maioris B2.

x) Ybernia B1.

y) Octo B1; Oto A.

z) Tyto B1.

a) Ierosolomis B1.

b) unleserlich B1.

c–c) fehlt A.

d) folgt debent mori B1.

e–e) imperatorem decet B1.

f) fehlt B3, C.

g) Brittaniam B1.

h) Ierosolima B1.

i–i) fehlt C, findet sich unter Titus, siehe unten.

j) Tyto B1.

k) fehlt B2.

l) Jeronimus B1.

m) folgt prophete B2.

n) repositi B2.

d) übergeschrieben huius festum VI. Kal. Madii B1.

e) Patritio B1.

f) XXI C.

g) folgt martyrio coronatus C.

h) XXXI C; folgt Hic pontifex primus invenitur [posuisse] in litteris suis salutem et apostolicam benedictionem. Hic etiam pontifex omnibus populis scribens approbat et commendat peregrinationes ad sanctos et maxime ad limina sancti Petri, asserens quod validior est ad salutem sancti Petri visitatio, quam duorum annorum ieiunium. Et illos cum anathemate execratur, qui visitationem apostolorum impediunt et dissuadent C.

o) Tytus B1.

p) Ierusalem B1.

q) folgt id est Vespasiano et ab eis omnia ornamenta templi delata sunt Rome, et iuxta quod Hieronymus in expositione Ioelis refert in templo pacis reposita fuerunt. Hic enim fuit C.

r) folgt ut dicit Paulus in historiis Romanorum A.

s) fehlt C.

t) negari B1.

u) fehlt B1.

v) folgt exp. et B1.

w) unleserlich B1.

x) patri B1.

y) omnium C.

z) Tyti B1.

a) folgt tamen A.

b) fehlt B2.

c) nullamque C.

d) fehlt B3.

e) korr. aus consosobri B1.

f) folgt interfectus est suorum coniuratione A; folgt Iohannes evangelista in Patmos relegatur C (siehe unten Var. b–b).

g–g) fehlt B2 (Zeilensprung).

h) Tyti B1.

i) Petrum B2.

j) fehlt A.

k) universis B2.

l) fehlt A, C.

m–m) fehlt hier, am Ende des Absatzes nachgetragen A.

n) fehlt B3; Dyonisius B1.

o) fehlt B1.

p) Lutianus B1.

q) quo B2.

r) Rome mirificum templum, quod tunc A.

s) fehlt A.

t) folgt illius C.

u) zuvor exp. mrem(?) mit Kürzungsstrich B1.

v) fehlt C.

w) nach templum gestellt B1.

x) Cybeles B2; Cebelem B3.

y) exp. B1.

z) fehlt B1.

a) folgt post rediens Pantheon construxit A.

b–b) fehlt hier, oben eingearbeitet C (siehe Var. f)

c) Pathmos B1.

d) relaxatur B2; folgt ibique evangelium et apocalypsim edidit A.

i) über der Zeile I. B1.

j) XI B3.

k) Lynum B1.

l) folgt post Petrum C.

m) fehlt B3.

n) vobis B3, A.

o) folgt exp. und gestrichen indindis B1.

p) aut B1.

q) ergo B2.

r) folgt eius C.

s) declinares B2.

t) fehlt B2.

u–u) fehlt B3.

v) populo B3.

w) Nicholai B1.

x) fehlt B1.

y) extremulatur B1.

z) folgt Hic Clemens statuit ut ecclesia episcopalis in eminentiori loco debeat statui, in qua residens episcopus omnes possit circumspicere et ab omnibus circumspici. Hic et statuit, ut baptizatus prout citius potest confirmetur. Quia aliter non esset perfectus christianus, qui confirmationem non necessitate sed incuria aut voluntate omitteret C.

e) Nervo C.

f) folgt beatus A.

g) ab A.

h) revocatur A.

i) Asya B1.

j) Babillonia B1.

k) Indye B1; Inde B2.

l) partes C.

m) Allexandrum B1.

n) unleserlich B1.

o–o) tertiam consiliarios B1.

p) folgt unleserlich ..it B1.

q) inferri A, C.

r) Yspania B1, Hispania C.

s) Ytalia B1.

t) Indye B1.

u) frequentat B2.

v) folgt extitit C.

w) Sileuciam C; Seleutiam B1.

*) Fortsetzung von fol. 1v.

*) Fortsetzung von fol. 2r.

*) Fortsetzung auf fol. 4r.